Antarktika’da bulunan Hektoria Buzulu, sadece iki ayda neredeyse %50 oranında küçülerek modern tarih boyunca kaydedilen en hızlı geri çekilme oranını belirledi. Bu olayın sonucunun, küresel deniz seviyesi artışı üzerinde önemli etkiler yaratabileceği düşünülüyor.
Hektoria Buzulu, Avustralya’nın Newcastle şehrinden biraz daha büyük bir alana yayılmakta olup, Antarktika Yarımadası’nda yer alıyor. Bu bölge, gezegenin en hızlı ısınan alanlarından biri olarak biliniyor.
Normalde, deniz dibine oturan ve yüzmeyen buzul türleri her yıl yalnızca birkaç yüz metre geri çekilir. Ancak, 2022 yılının Kasım ve Aralık ayları arasında Hektoria, 8 kilometre geri çekildi. Bu durum, Nature Geoscience dergisinde yayımlanan bir çalışmada detaylı olarak ele alındı.
Hektoria’nın bu ani küçülmesi, araştırmacıların bölgedeki “hızlı buz” üzerinde yaptıkları incelemeler sırasında fark edildi. Bu hızlı buz, denizle karayı birbirine bağlayan ve rüzgar veya dalgalarla hareket etmeyen deniz buzudur.
Çalışmanın yazarlarından Ted Scambos, “Bu şaşırtıcı; geri çekilme oranı gerçekten çılgınca” ifadelerini kullandı.
Hektoria’nın durumu, daha büyük buzul türlerinin de benzer hızlarla geri çekilmesi durumunda “felaket boyutunda deniz seviyesi artışları” anlamına gelebilir. Antarktika, küresel deniz seviyesini yaklaşık 60 metre yükseltme kapasitesine sahip buzul rezervlerine sahiptir.
Hektoria’nın bu ani çöküşü, 2011 yılında buzulun etrafını saran hızlı buzların, buzulun aşağısında yatan sedimanlarda kayarak hızla erimesiyle gerçekleşti. Bu durum, buzulun zayıflamasına ve büyük parçaların kopmasına neden oldu.
Hektoria’nın çöküşü, iklim değişikliğiyle de doğrudan ilişkilidir. Deniz sıcaklıklarının artması, bölgedeki deniz buzu kaybına yol açarak dalga hareketlerinin buzulun hızlı buzunu kırmasına neden oldu.
Uzmanlar, Hektoria’nın küçülmesinin ardından diğer büyük buzul türlerinin de benzer süreçlerden geçebileceği konusunda uyarıda bulunuyor. Eğer büyük bir buzul hızlı bir şekilde parçalanırsa, bu durum deniz seviyesinde ani bir artışa yol açabilir.
