ABD ordusu, İran’ın nükleer ve askeri üç tesisine saldırıda bulundu ve bu durum İsrail-İran savaşında gerilimi daha da artırdı. Başkan Donald Trump, “çok başarılı” olarak nitelendirdiği saldırıların Natanz, Fordow ve İsfahan tesislerine yapıldığını, Fordow’un ana hedef olduğunu açıkladı.
İran Atom Enerjisi Kurumu, Pazar sabahı itibarıyla üç nükleer tesiste saldırıların gerçekleştiğini doğruladı.
Trump, Beyaz Saray’dan yaptığı açıklamada, ABD ordusunun bu saldırılarıyla İsrail’in nükleer programını yok etme çabalarına doğrudan katıldığını belirtti.
İsrail, 13 Haziran’da İran’daki tesislere sürpriz bir saldırı düzenlemiş ve bu saldırının İran’ın nükleer bomba geliştirme tehdidini önlemek amacıyla gerekli olduğunu iddia etmişti.
Uzun zamandır nükleer programının barışçıl olduğunu savunan İran, İsrail’e yönelik bir dizi füze ve insansız hava aracı saldırısı gerçekleştirdi. İsrail ise İran’daki çeşitli hedefleri vurmaya devam etti.
ABD ve İran, Washington’un bazı ağır ekonomik yaptırımları kaldırması karşılığında Tahran’ın uranyum zenginleştirmesini ciddi şekilde sınırlaması ya da sona erdirmesi için müzakerelerde bulunuyordu.
Bugüne kadar Washington, İran’ın İsrail’e yönelik saldırılarını engellemek için yardımcı olurken, doğrudan İran’a saldırmamıştı.
ABD’nin hedef aldığı tesisler, İran’ın nükleer programı açısından büyük önem taşımaktadır.
Natanz Zenginleştirme Tesisi
Natanz, Tahran’ın yaklaşık 220 km güneydoğusunda yer alan İran’ın ana zenginleştirme tesisidir ve daha önce İsrail hava saldırılarına hedef olmuştur.
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’na (IAEA) göre, bu tesiste uranyum %60’a kadar zenginleştirilmişti, bu da silah derecesine oldukça yakın bir seviyedir.
Fordow tesisi ise Tahran’ın 100 km güneybatısında bulunmaktadır ve köklü bir koruma ile inşa edilmiştir. Askeri uzmanlar, bu tesisin yalnızca derinlemesine patlayabilen “bunker buster” bombalarıyla hedef alınabileceğini belirtmektedir.
İsfahan Nükleer Teknoloji Merkezi
İsfahan, Tahran’ın yaklaşık 350 km güneydoğusunda, binlerce nükleer bilim insanının çalıştığı bir merkezdir.
Burada, İran’ın nükleer programıyla ilişkili üç Çin araştırma reaktörü ve laboratuvarı bulunmaktadır.
İran’ın nükleer programına ait diğer tesisler ise saldırılara hedef olmamıştır. İran’ın yalnızca ticari nükleer enerji santrali olan Bushehr, Tahran’ın 750 km güneyinde yer almakta ve Rusya’dan sağlanan uranyum ile çalışmaktadır.
İran ayrıca, ağır su reaktörü olan Arak’ı da işletmektedir ve bu reaktör, nükleer silahlarda kullanılabilecek plütonyum üretebilmektedir.
