AB liderleri, bu önemli önlemi tartışmak üzere düzenlenen zirvede karar verme aşamasına geldi. Zirve, dün başladı ve bugün devam ediyor.
Bu, Avrupa için kritik bir dönem; zira fonlama önerisi etrafındaki ihtilaflar, Avrupa Birliği’nin bölünmelerini gözler önüne seriyor. Bir yandan ABD’nin dondurulmuş varlıklar üzerindeki kendi hedefleri de dikkat çekiyor.
AB, Ukrayna’ya önümüzdeki iki yıl boyunca finansman sağlamayı taahhüt etti. Eğer tartışmalı öneri kabul edilmezse, Avrupa hükümetleri başka kaynaklar aramak zorunda kalacak. Bu durum, savaş yorgunluğu ve kamu finansmanındaki baskılarla daha da zorlaşacak.
Rus tehditlerinin artmasıyla birlikte Kremlin, varlıkların herhangi bir el konulmasının cezasız kalmayacağı uyarısında bulundu.
Masada ne var?
Kısaca, AB, Avrupa’daki finansal kurumlarda bulunan dondurulmuş Rus fonlarını borç almayı ve bu fonları Ukrayna’ya kredi olarak sağlamayı amaçlıyor. Rusya’nın tazminat ödemesine kadar bu yapılandırma geçerli olacak.
Avrupa Komisyonu, 3 Aralık’ta daha ileri bir adım atarak bu varlıkların kendilerini kullanma önerisini açıkladı. Varlıkların ana kısmı, faiz ve diğer gelirler “nakit dengeleri” olarak tanımlandı. Çünkü tahviller vade sonuna geldiğinde nakit olarak dönecek.
Komisyon, AB yaptırımları nedeniyle, bu varlıklardan Rusya Merkez Bankası’na yapılan ana ve gelir ödemelerinin yasaklandığını belirtti.
AB, dondurulan Rus varlıklarının yaklaşık 210 milyar euro (372 milyar dolar) değerinde olduğunu belirtti. Komisyon, önümüzdeki iki yıl içinde Ukrayna’ya 90 milyar euro (160 milyar dolar) kredi vermek istiyor.
Kredinin onaylanması için “nitelikli çoğunluk” gerektiği belirtiliyor. Yani, AB üye ülkelerinin yarısından fazlasının, blok nüfusunun en az %65’ini temsil eden bir oyla kabul etmesi gerekiyor.
Belçika, bu teklifle ilgili endişelerini dile getirdi. Ülke, Rusya’nın varlıklarının hukuka aykırı bir şekilde kullanıldığını düşüneceğini belirtti.
Belçika Dışişleri Bakanı Maxime Prévot, “Tazminat kredisi seçeneğinin en kötü senaryo olduğunu düşünüyoruz. Bu riskli bir durum,” dedi.
Diğer Avrupa ülkeleri de öneriye karşı çıkıyor. Çek Cumhurbaşkanı, ülkesi için mali garantiler vermeyeceklerini açıkladı. Ayrıca, dondurulmuş varlıkların kullanımı, yabancı yatırımları da olumsuz etkileyebilir.
