Birleşik Krallık, Rusya’nın GRU askeri istihbarat ajansına yaptırım uyguladı ve Moskova’nın büyükelçisini çağırdı. Bu karar, 2018 yılında İngiltere topraklarında gerçekleşen bir sinir gazı saldırısının arkasında Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in olduğunu belirten bir soruşturmanın ardından alındı.
Perşembe günü yapılan açıklamada, GRU’nun Salisbury şehrinde eski GRU subayı Sergey Skripal’e yönelik gerçekleştirdiği “düşüncesiz” eylemler sebebiyle tamamen yaptırıma tabi tutulduğu belirtildi. Skripal, 2006 yılında İngiltere için casusluk yaptığı gerekçesiyle Rusya’da hapse girmiş, 2010 yılında yapılan bir casus takasıyla serbest kalmış ve Birleşik Krallık’a yerleşmişti.
Skripal ve kızı Yulia, Mart 2018’de Novichok sinir gazına maruz kaldıktan sonra ciddi şekilde rahatsızlandı. Gaz, eski casusun kapı koluna sürülmüştü. Ayrıca, bir polis memuru olan Nick Bailey de etkilendi. Üçü de hayatta kaldı.
Üç ay sonra, Britanyalı bir kadın olan Dawn Sturgess ve eşi, atılmış bir parfüm şişesi bulduktan sonra bayıldılar. Sturgess, şişenin içeriğini bileğine sıktı ve birkaç gün sonra hayatını kaybetti. Eşi ise hayatta kaldı.
Moskova, zehirlenme olaylarına karıştığını reddetti. Putin, 2018’de Sergey Skripal için “sadece bir alçak” ifadesini kullanarak Kremlin için önemsiz olduğunu dile getirmişti.
Eski Birleşik Krallık Yüksek Mahkeme Yargıcı Anthony Hughes, Sturgess’in ölümüyle ilgili soruşturmayı yönetti ve Skripal’lere yapılan saldırının “en yüksek seviyede” Putin tarafından onaylandığını belirtti.
Britanya, Skripal’lere yönelik saldırıyla ilgili üç GRU ajanını suçladı; ancak Rusya ile ekstradisyon anlaşması olmadığı için bu kişilerin yargılanma olasılığı düşük.
Novichok, Sovyetler Birliği tarafından Soğuk Savaş’ın sonlarında geliştirilen askeri sınıf bir sinir gazıdır. Batılı silah uzmanları, bunun yalnızca Rusya’da üretildiğine inanmaktadır. Ancak Moskova, ABD, Birleşik Krallık ve diğer ülkelerin bu tür bir maddeyi üretebileceğini savunmaktadır.
Birleşik Krallık, GRU için çalışan sekiz siber askeri istihbarat görevlisini de yaptırım listesine ekledi. Dışişleri Bakanlığı, bu kişilerin Novichok saldırısından beş yıl önce Yulia Skripal’i hedef aldığını bildirdi.
Başbakan Keir Starmer, Hughes’in bulgularının “Kremlin’in masum yaşamlar üzerindeki kayıtsızlığının ciddi bir hatırlatıcısı” olduğunu ifade etti.
Starmer, “Dawn’ın gereksiz ölümü bir trajedi ve Rusya’nın düşüncesiz saldırganlığının her zaman bir hatırlatıcısı olacak” dedi.
