Liberal ve Ulusal Partiler’in yıllardır süren ortaklığının sona ermesi, son dönem siyasi tarihimizde “sismik” ve “nükleer” bir olay olarak nitelendirildi.
Ulusal Parti lideri David Littleproud ve Liberal Parti lideri Sussan Ley, Albury’deki aile evinden yürütülen görüşmelerin başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından yeni bir Koalisyon anlaşmasına varamadı.
Artık Liberaller tek muhalefet partisi olarak öne çıkarken, Ulusal Parti ise azınlık konumuna düştü.
Peki, bu durum ne anlama geliyor?
Koalisyon neden ayrıldı?
Littleproud ve Ley, 3 Mayıs’taki federal seçimdeki tarihi ve yıkıcı kaybın ardından yeni bir Koalisyon anlaşması üzerinde uzlaşamadı.
Bu tür görüşmeler genellikle gizli tutulsa da, iki lider de dün basın mensuplarının karşısına çıkarak açıklamalarda bulundu.
Littleproud, partisinin nükleer enerji, kırsal Avustralya geleceği fonu, süpermarket bölünmesi ve kırsal telefon hizmetleri yükümlülükleri üzerine dört politika konusunda taahhüt talep ettiğini belirtti.
Ley, geçen hafta yeni Liberal lider olarak seçilmesinin ardından, tüm politikaların gözden geçirileceğini ve herhangi bir ani karar almayacağını ifade etti.
Ley, basın toplantısında bu durumu tekrar vurguladı. “Bizim bakış açımız, bireysel politikaların değil, parti odalarımızda alacağımız yaklaşım üzerinedir: Hiçbir şey benimsenmeyecek ve hiçbir şey terk edilmeyecek” dedi.
Ley, Liberal ve Ulusal Parti üyelerinden oluşan ortak bir gölge bakanlık önerisinde bulundu. Bu yapı, politikaların kendi parti odalarında ayrı ayrı çalışılmasını ve ardından bir araya gelip tartışılmasını öngörüyordu.
Bu sayede Koalisyon’un “birlikte bir duruş” sergileyerek Avustralyalılara sunulmasını umuyordu. Ancak Ley, Ulusal Parti’nin bu yaklaşıma katılmadığını ifade etti.
Koalisyon ayrılığının parlamento üzerindeki etkisi nedir?
Resmi muhalefet, artık Koalisyon değil, Liberaller oldu. Ley, gölge bakanlığını oluşturma aşamasında, bu bakanlıkta görevler önümüzdeki günlerde belirlenecek.
Bunun sonucunda Liberaller tüm ön sıralardaki pozisyonları elinde bulunduracak ve daha fazla güç kazanacak.
Ulusal Parti şu anda azınlık bir parti konumuna gelerek, milletvekilleri ve senatörleri parlamentoda bağımsız olarak oturacaklar.
Ayrılık, İşçi Partisi hükümetini nasıl etkileyecek?
Ayrılığın, Temsilciler Meclisi’nde çok fazla değişiklik yaratması beklenmiyor; burada İşçi Partisi zaten çoğunluğa sahip ve yasaların geçmesi için destek aramasına gerek yok.
Ancak Senato’da durumun değişebileceği öngörülüyor.
İşçi Partisi, yasaların geçmesi için ya Liberallerin ya da Yeşillerin desteğine ihtiyaç duyacak.
Eğer Liberaller ve Yeşiller karşı çıkarsa, İşçi Partisi yasalarını geçirebilmek için Ulusal Parti’nin desteğini ve çoğu bağımsızın desteğini almak zorunda kalacak.
Bu senaryo pek olası görünmüyor, çünkü Liberaller ve Ulusal Parti genellikle benzer şekilde oy kullanıyor.
Maliye Bakanı Jim Chalmers, İşçi hükümetinin “yönetmeye odaklandığını” belirtirken, eski Koalisyonun “kendi içlerine kapandığını” kaydetti.
Chalmers, “Bu, siyasi tarihimizde sismik bir olay” dedi. “Bu, bir nükleer erime. Onlar, yanmış bir harabe.”
Federal değişiklik LNP ve CLP’yi etkileyecek mi?
Queensland’daki Liberal Ulusal Parti ve Kuzey Bölgesi’ndeki Ülke Liberal Partisi, birleşik siyasi gruplar olarak yönetimlerini sürdürüyorlar.
Federal ayrılık, eyalet ve bölge partilerini etkilemeyecek.
LNP ve CLP milletvekilleri ya da senatörleri, Canberra’ya geldiklerinde hangi parti odasında oturacaklarına karar verebilirler; büyük ihtimalle bağlı oldukları parti odasında kalacaklar.
Tek istisna, CLP senatörü Jacinta Price’ın Ulusal Parti’den Liberal Parti’ye geçiş yapmasıdır.
Liberaller ve Ulusal Parti tekrar birlikte çalışacak mı?
Koalisyonun ayrılması, bir deneme ayrılığı gibi görünüyor. İki lider de gelecekte bir anlaşmaya dönmeyi umduklarını belirttiler ve aralarındaki gerginlik spekülasyonlarını reddettiler.
Littleproud, “Sussan ile harika bir kucaklaşma yaşadık,” dedi. “Durumumuzu resmi olarak bildirdikten sonra ona gittim” diye ekledi.
Littleproud, gelecek federal seçimden önce bir anlaşmanın sağlanmasını beklediğini, ayrılık süresinin Ley’in, Peter Dutton’un büyük seçim yenilgisinin ardından Liberallerin yolunu belirlemesine olanak tanıyacağını söyledi.
