Çin lideri Xi Jinping, ABD’yi eleştirerek “zorbalık uygulamaları” ifadesini kullandı ve ülkesini dünya yönetiminde yeni bir lider olarak tanıttı. Bu açıklamalar, Donald Trump’ın “Önce Amerika” dış politika anlayışının küresel dengeleri değiştirdiği bir dönemde gündeme geldi.
Xi, 20’den fazla dünya liderinin katıldığı ve Çin’in küresel liderliğini ön plana çıkarmayı amaçlayan iki günlük zirvede, “Birkaç ülkenin ev kurallarının diğerlerine dayatılmaması gerektiğini” belirtti. Bu zirve, Çin ile Rusya’nın dünya güç dengesini kendi lehlerine yeniden şekillendirme çabalarının bir parçası olarak dikkat çekti.
Tianjin’deki Şanghay İşbirliği Örgütü (SCO) zirvesi, bu yılın en büyük diplomatik etkinliği olarak öne çıkarken, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan gibi önemli isimleri bir araya getirdi.
Xi, zirvede SCO üye devletlerine bu yıl 2 milyar yuan (427 milyon dolar) hibe ve önümüzdeki üç yıl içinde bir SCO bankacılık konsorsiyumuna 10 milyar yuan (2.1 milyar dolar) kredi sözü verdi. Ayrıca, “Üye ülkeler arasındaki ekonomik dayanışmayı güçlendirmeliyiz” dedi.
Yeni bir Küresel Yönetim İnisiyatifi’ni duyuran Xi, bu girişimin, uluslararası düzenin yeniden şekillendirilmesi vizyonunun temelini oluşturduğunu belirtti. Gelişen ülkelerin temsilinin artırılması gerektiğini vurguladı.
Xi’nin vizyonu, ABD merkezli dünya düzenine karşı bir duruş sergiliyor. NATO gibi ittifakları eleştirirken, evrensel insan hakları kavramını sorguladı. Bu bağlamda, “hegemonya” ve “soğuk savaş zihniyeti” gibi terimlere vurgu yaptı.
Putin de zirvede, SCO’nun Avrasya’da yeni bir güvenlik sistemi oluşturduğunu belirterek, Batı merkezli ittifaklara alternatif sunduğunu ifade etti. Bu zirve, Çin ve Rusya arasındaki dostluğun ve işbirliğinin bir yansıması olarak öne çıktı.
