Davranış ekoloğu Michael Weiss, Salish Denizi’ndeki orka sürülerine ait yeni drone görüntülerini incelerken, bir katil balinanın ağzında yeşil bir nesne taşıdığını fark etti. Ayrıca bazı orklar arasında birbirine sürtünme davranışının 15 dakikaya kadar sürdüğüne dikkat çekti. Weiss, başlangıçta bunun pek önemli olmadığını düşündü, çünkü “balinalar garip şeyler yapar,” dedi. Ancak daha fazla gözlem, drone kamerasında benzer görüntülerin yakalandığını gösterdi.
Weiss, “Yakından inceledim ve gerçekten de bu oraların birbirine sürtünmek için kullandığı bir deniz yosunu parçası var,” dedi. 2024 yılı içinde sadece iki hafta boyunca Weiss ve ekibi, bu ilginç etkileşimlerin 30 örneğini belgeledi. Güneyde yaşayan orka popülasyonunun, deniz dibinden bull kelp parçalarını kopararak vücutları arasında yuvarladığını tespit ettiler. Bilim insanları, bu davranışa “allokelping” adını verdi.
Allokelping’in, cilt hijyeni için bir tür bakım ya da sürü üyeleri arasında sosyal bağ kurma amacı taşıyabileceği kaydedildi. Bu buluş, deniz memelilerinin nesneleri alet olarak kullanma davranışının ilk kez gözlemlenmesi anlamına geliyor. Davranış ekolojistlerine göre, alet kullanımı hayvanlar âleminde nadir görülüyor; genelde yiyecek bulma veya eş çekme amacıyla gerçekleşiyor. Weiss, “Bu, bir nesneyi kullanmanın oldukça farklı bir yolu,” dedi.
Allokelping davranışının iki olası nedeni olduğu düşünülüyor. Birincisi, ölü deriyi temizleme gibi hijyen ile ilgili olabilir. İkincisi ise, bu davranışın sosyal bağları güçlendirmek için bir yol olduğu öne sürülüyor. Orca bilimcisi Deborah Giles, bu davranışın oldukça ilginç olduğunu ancak sürpriz olmadığını belirtti.
Bu keşif, drone ve kamera teknolojisindeki gelişmeler sayesinde mümkün oldu. Tarihsel olarak, balinalar kıyıdan veya teknelerden gözlemleniyordu, bu da suyun altında neler olduğunu sınırlı bir perspektifle görmeyi sağlıyordu. Ancak drone’lar, deniz hayvanlarının yüzeyin hemen altında ne yaptığını kuş bakışı görme imkanı sunuyor.
Güneyde yaşayan katil balinalar, kritik derecede tehlikede ve ABD ile Kanada’da federal olarak korunuyor. İnsan aktiviteleri nedeniyle bull kelp azalıyor ve ekosistem bozuluyor. Araştırma, bu davranışın nedenlerini anlamak için yeni çalışma alanlarına yol açıyor.
